ایرانیان چه پاسخی در قبال حمله اسرائیل به زیرساخت های هسته ایشان خواهد داد؟ پاسخ به این پیش بینی اهمیت دارد، زیرا این نه تنها بر تصمیم اورشلیم اثر دارد، بلکه چقدر کشورهای دیگر تلاش خواهند کرد که مانع حمله اسرائیل شوند.
تحلیلگران به طور کلی بهترین حالت برای سیاست بازدارندگی و مهار کردن را ارائه میدهند )برخی از مفسران حتی از قابلیت هسته ای ایران استقبال میکنند( در حالی که بدترین نتایج حمله را پیش بینی میکنند. آنها پیش بینی میکنند که تهران دست به انجام همه اقدامات ممکن برای مقابله خواهد زد: از جمله آدم ربایی، تروریسم، حملات موشکی، رزمی نیروی دریایی، و بستن تنگه هرمز. این پیش بینی دو واقعیت را نادیده میگیرد: هیچ یک از حملات قبلی اسرائیل علیه کشورهای دشمن که در حال ساخت سلاح های هسته ای بودند، عراق در سال ١٩٨١ و سوریه در سال ٢٠٠٧، باعث مقابله شد. و بررسی تاریخ جمهوری اسلامی ایران از سال ١٩٧٩ به "شمردگی بیشتر و آخرالزمانی کمتر - هرچقدر معتدلانه - ارزیابی پیامدهای احتمالی یک حمله پیشگیرانه" اشاره میکند.
نویسندگان، مایکل آیزنستات و مایکل نایتز از موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک. |
این اظهارات مایکل آیزنستات و مایکل نایتز موسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک، که یک راهنمای عالی برای سناریوهای ممکن را در "تجزیه و تحلیل فراتر از بدترین: پاسخ به احتمال زیاد ایران به حمله پیشگیرانه اسرائیل" ارائه میدهند. بررسی آنان در مورد رفتار ایران طی سه دهه گذشته منجر به پیش بینی این میشود که به احتمال زیاد سه اصل عمده در پاسخ تهران به حمله اسرائیل شکل داده و آنرا محدود میکند: اصرار بر عمل متقابل، احتیاط به اینکه بیجهت دشمن تراشی نکنند، و خواستن جلوگیری از حمله های بیشتر از طرف اسرائیل )یا آمریکا(.
به عبارت دیگر، آخوندها با محدودیت های جدی بر توانایی خود برای مقابله مواجه اند، از جمله ضعف نظامی و نیاز مبرم برای جلوگیری از دشمن تراشی. با این دستورالعمل بر جا، آیزنشتات و نایتز هشت اقدام احتمالی ایران را که هر کدام باید با در نظر گرفتن جایگزین، مورد ارزیابی قرار گیرد ملاحظه میکنند - یعنی، اسلام گرایان آخرالزمانی سلاح های هسته ای را کنترل کنند:
- حملات تروریستی علیه اهداف اسرائیلی، یهودی، و ایالات متحده. به احتمال زیاد اما باعث تخریب محدود.
- آدم ربایی شهروندان آمریکایی، به خصوص در عراق. به احتمال زیاد، اما کم تاثیر، مانند سالهای ١٩٨٠ در لبنان.
- حمله به آمریکایی ها در عراق و افغانستان. به احتمال بسیار زیاد، به ویژه از طریق پروکسیها و گروههای نماینده، اما باعث تخریب مختصر.
- حمله های موشکی به اسرائیل. به احتمال زیاد : چند موشک از ایران وارد مدار دفاعی اسرائیل می شوند، که منجر به تلفات احتمالا در صدهای خفیف؛ موشک های محدود از حزب الله به دلیل ملاحظات داخلی لبنان. بعید: درگیر شدن حماس، بخاطر فاصله گرفتنشان از تهران؛ دولت سوریه ، که برای بقای خود بر علیه ارتش مخالفت که هرروز قوی تر میشود میجنگد، و احتمالا نیروهای مسلح مبارز ترکیه. به طور کلی، حملات موشکی بعید است که آسیب ها ویرانگر باشد.
- حمله به کشورهای همسایه. به احتمال زیاد: تروریسم، چرا که قابل انکار است. بعید: حملات موشکی، براینکه تهران نمی خواهند دشمن تراشی کند.
- درگیری با نیروی دریایی ایالات متحده. به احتمال زیاد: اما با توجه به توازن قدرت، آسیب محدود وارد میکند.
- استخراج مخفیانه در تنگه هرمز. به احتمال زیاد، باعث افزایش در قیمت های نفت و سوخت.
- تلاش برای بستن تنگه هرمز. بعید: انجام دادن این امر دشوار است و به طور بالقوه بیش از حد آسیب به منافع ایران وارد خواهد کرد، براینکه این کشور به همان تنگه هرمز برای تجارت محتاج است.
نویسندگان همچنین سه عوارض جانبی بالقوه حمله اسرائیل را در نظر میگیرند. بله، امکان این هست که ایرانیان بلافاصله پس از حمله از دولت پشتیبانی کنند، اما در دراز مدت "تهران "بخاطر طرز رسیدگی به پرونده هسته ایش که به برخورد نظامی منجر شد، انتقاد خواهد شد." پیش بینی میشود که عرب کذایی دائما در پاسخ به حمله نظامی از خارج در حال طغیان است، اما آن هرگز رخ نمیدهد. ناآرامی احتمال زیاد در میان شیعیان خلیج فارس می تواند توسط بسیاری از اعرابی که بی سر و صدا اسرائیلیها را تشویق میکنند خنثی شود. با توجه به خروج از پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای و شروع یک برنامه آشکار سلاح های هسته ای، در حالی که "احتمال بسیار واقعی دارد،" هر چه بیشتر رژیم ایران مقابله به مثل کند، به همان اندازه پی خواهند برد که بدست آوردن قطعات برای چنین برنامه ای سخت تر خواهد بود.
ناو یو اس اس انترپرایز - به چه اندازه تهدید ایران به آن جدیست؟ |
در مجموع، باینکه خطرات ناخوشایند هستند اما فاجعه نیستد؛ قابل کنترل هستند و نه ویرانگر. آیزنستات و نایتز انتظار یک مرحله کوتاه، با پاسخ شدید از ایران را دارند که یک "جنگ طولانی با شدت کم که می تواند برای ماه ها یا حتی سالها دوام بیاورد" به دنبال خواهد داشت - همانطور که در حال حاضر میان ایران و اسرائیل وجود دارد. آنها نتیجه گرفته اند که حمله پیشگیرانه اسرائیل، در حالی که "تلاش پر خطر حمل بالقوه برای تشدید در منطقه شام و خلیج فارس،...انقدر هم که برخی به طور آخرالزمانی پیش بینی میکنند نخواهد بود."
این تجزیه و تحلیل مورد قانع کننده ایست که خطر سلاح های هسته ای در دست ایران به مراتب بیش از خطر حمله نظامی برای جلوگیری از چنین اتفاقیست.
طراحی لیناس گارسیس برای واشینگتون تایمز |
به روز رسانی ٢٣ اکتبر ٢٠١٢: ایهود ایلام، از مجله دفاع اسرائیل به اینکه حزب الله و حماس "در جنگ علیه اسرائیل به ایران میپیوندند" را بررسی میکند و شک و تردید دارد:
"یک دیدگاه شایع این است که در صورت حمله اسرائیل به ایران، عوامل و کارگزاران تهران در لبنان و غزه - حزب الله و حماس - در اقدامات تلافی جویانه علیه اسرائیل خواهند پیوست. با این حال، طرحی که بیشتر قابل احتمال است، این است که مشارکت این گروه ها در بهترین حالت محدود خواهد بود. حزب الله باید پشتیبانی رو به زوال خود از رژیم تضعیف شده اسد را ملاحظه کند، و همچنین مخالفت مردم در لبنان، در نقشش در درگیری های نظامی با اسرائیل را در نظر بگیرید. دشمنی های اخیر حماس با ایران بر سر عدم حمایت این گروه از رژیم اسد می تواند آنها را در مبارزه با اسرائیل بی تمایل کند."
به روز رسانی ٤ نوامبر ٢٠١٢: موسسه اسرائیل برای مطالعات امنیت ملی، یک تمرین جنگی که در یک حمله موفقیت آمیز که در پنج روز آینده شروع شود، و نگاهی به دو روز پس از چنین حمله ای را برگزار کرد. نتایج آن؟
"به طور کلی، دو ارزیابی متضاد از پیامدهای حمله اسرائیل وجود دارد. یکی وقوع جنگ جهانی سوم را پیش بینی میکند، در حالی که آن یکی مهار و محدودیت های دیگر را در نظر میگیرد، و فرض میکند که در عمل، توانایی های ایران در شعله ور کردن خاور میانه محدود است. این تمرینهای جنگی که در جهت مهار و محدودسازی، با بازیگرانی که عمدتا انگیزه ملاحظات منطقی و منافع حیاتی را در نظر دارند ایجاد شد."
به روز رسانی ١ اکتبر ٢٠١٣: آموس یادلین و آونر گولوو، از موسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل در شماره اخیر ارزیابی استراتژیک این سؤال را میکنند: "اگر حمله شود، یران چگونه پاسخی خواهد داد؟"
در پاسخ، آنها دید کلی غربی در مورد افزایش درگیری های فرقه ای و جنگ منطقه ای را به چالش کشیده و به جای آن نتیجه میگیرند که اقدامات تلافی جویانه ایران در تاثیر محدود خواهد بود.